12 ноября 2012 г.
Чÿк уйăхĕн 9-мĕшĕнче Чăваш Республикин Патшалăх Канашĕн ертÿлĕхĕ Ярославль облаç Думин делегацийĕпе - ăна çав облаç парламенчĕн председателĕ Виктор Рогоцкий ертсе пырать - ĕçлĕ тĕл пулу ирттерчĕ. Унта РФ Патшалăх Думин депутачĕ Руслан Тихонов тата паллă ентешĕмĕрĕн Андриян Николаев космонавт летчикăн хĕрĕ Алена Николаева-Терешкова та хутшăнчĕç.
ЧР Патшалăх Канашĕн Председателĕ Юрий Попов чăвашсем хăнасене яланах тарават пулнине палăртрĕ, кăçалхи авăн уйăхĕн 26-мĕшĕнче Чăваш парламенчĕн депутачĕсен пĕр ушкăнĕ Ярославле кайса килни çинчен кĕскен каласа кăтартрĕ. Ун чухне вĕсем Ярославль облаç Думин ертÿлĕхĕпе тĕл пулса калаçнă, планетарипе паллашнă. Депутатсене космос теми ахальтен кăсăклантармасть: Шупашкарта та çакнашкал объект тума йышăннă-çке. Аса илтерер: виççĕмĕш космонавта çуратса ÿстернĕ çĕр çинче планетари кирлех текен шухăша шăпах Алена Андрияновна, кăçалхи авăн уйăхĕн 5-мĕшĕнче Чăваш Ене ашшĕне халалласа ирттерекен мероприятисене килсен, каланăччĕ. Тĕнчери пĕрремĕш хĕрарăм-космонавт Валентина Терешкова ячĕллĕ культурăпа пĕлÿ центрĕн /ăна Ярославльте икĕ çул каялла уçнă, унта тĕп вырăнта планетари/ тĕслĕхĕпе усă курма сĕннĕччĕ. Çак пуçарăва Чăваш Ен Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев тата Чăваш парламенчĕн членĕсем ырласа йышăннă. Депутатсем Ярославле кайса килнĕ хыççăн проект ĕçĕсене пуçланă. «Çапах та эпир сирĕнпе космос темипе çеç мар, саккун йышăнас-кăларас енĕпе те çыхăнса ĕçлесшĕн. Регионсем пĕр-пĕринпе тачă çыхăну йĕркелесен вырăнти саккун проекчĕсене федераци шайне çитерме çăмăлрах пулĕ», - терĕ Юрий Алексеевич.
«Раççей Федерацийĕн паянхи аталанăвĕ регионсен çыхăнăвĕсене çирĕплетмешкĕн хистет. Эпир пĕр тĕллевпе - малалла аталанмашкăн тата пурнăç шайне лайăхлатмашкăн - час-часах тĕл пулса калаçатпăр. Чăваш Республикипе Ярославль облаçне мĕн авалтанпах аслă Атăл çыхăнтарать. Унсăр пуçне пирĕн татах та пĕр пеклĕх нумай. Тĕслĕхрен, пирĕн те, сирĕн те халăх йышĕ 1 млн та 200 пин çын ытларах. Промышленноç вăй-хăвачĕ те пĕрешкелтерех. Чăн та, сирĕн ял хуçалăхĕ вăйлăрах аталаннă. Шупашкарта Ярославль урамĕ пуррине пĕлтĕмĕр. Ярославльте хальлĕхе Шупашкар урамĕ çук, çывăх вăхăтрах пулĕ», - шухăшне пĕлтерчĕ Виктор Рогоцкий. Унтан вăл тата Юрий Попов Чăваш Республикин Патшалăх Канашĕ тата Ярославль облаç Думи пĕр-пĕринпе çыхăнса ĕçлесси пирки калакан Килĕшĕве алă пусрĕç.
«Чăваш Енпе Ярославль облаçне икĕ космонавт - Андриян Николаевпа Валентина Терешкова, вĕсем тĕнче уçлăхне вĕçсе хăпарса икĕ çак региона чапа кăларнă - тачă çыхăнтарать. Пĕр-пĕрин опычĕпе паллашни икĕ еншĕн те усăллă. Çак Килĕшĕве аттем Андриян Григорьевич космоса парăнтарнăранпа 50 çул çитсен тата аннем Валентина Владимировна çăлтăрсем патне çĕкленнĕренпе çур ĕмĕр çитес умĕн алă пусни - хăйне евĕрлĕ символ», - савăнăçне пытармарĕ Алена Николаева-Терешкова. Шупашкарта планетари туни Чăваш Еншĕн пысăк пĕлтерĕшлĕ пулнине РФ Патшалăх Думин депутачĕ Руслан Тихонов тата Чăваш Ен Пуçлăхĕн Администрацийĕн ертÿçи Александр Иванов та палăртрĕç.
Ку объекта Андриян Николаев космонавт ячĕллĕ ача-пăча паркĕнче хăпартĕç. Чăн та, нумай функциллĕ çак комплекса тума пуçличчен парка тĕпрен юсаса çĕнетмелле. Комиссие планетари проекчĕн темиçе вариантне сĕннĕ. Тĕл пулура вĕсенчен иккĕшĕнпе тĕплĕнрех паллаштарчĕç. Комисси Андрей Прокопьев архитектор хатĕрленипе малалла ĕçлеме палăртнă. Ку вариант - вăл çĕр çине анса ларнă космос карапне аса илтерет - Алена Андрияновнăна та ытларах килĕшрĕ. «Планетарире ачасем валли вĕренÿ класĕсем ытларах пулччăр. Вĕсенче географи, истори урокĕсене ирттерме аван пулĕ. Шел, Ярославльти центрта вĕренÿ пÿлĕмĕсем валли вырăн сахалрах уйăрнă. Унти планетарие уйăхне 20 пин çын килет», - сĕнÿ пачĕ космонавт хĕрĕ. Шупашкарта çĕклеме палăртнă культурăпа пĕлÿ комплексĕ вара çулталăкне 300 пин çынна йышăнма пултарĕ. «Манăн хула» ООО директорĕ Сергей Лукиянов Энгельс урамĕн пĕр пайне Валентина Терешковăн ятне пама çук-ши тесе кăсăкланчĕ. Хула администрацийĕ ку сĕнĕве йышăнсан виçĕ космонавт - Андриян Николаев, Юрий Гагарин, Валентина Терешкова - ячĕпе хисепленекен урамсем юнашарах пулĕç - ку та хăйне евĕрлĕ символ-çке.
Тĕл пулу хыççăн хăнасем А.Г.Николаев палăкĕ умне чечексем хучĕç, Шуршăлти Мемориал комплексне çитсе килчĕç.
Ирина КЛЕМЕНТЬЕВА
Источник: "Хыпар"